Cumhuriyetin İlk Yıllarında Atatürk Kenevir Üretiyordu

1935 yılında kenevir üretimi yapan Türkiye, 2000’li yıllarda ise kenevir ithal etmeye mecbur kaldı !!

Atatürk’ün kurmuş olduğu Orman Çiftlikleri Kenevir üretiminin öncülüğünü yaptı!

Cumhurbaşkanlığı Arşivinde muhafaza edilen belgeler, Atatürk tarafından kurulmuş olan Yalova’daki, “Baltacı”, Silifke’deki, “Tekir”, Tarsus’taki, “Piloğlu” ve Adana’daki “Dörtyol Portakal” Çiftliklerinde kenevir ekimi konusunda ciddi çalışmalar yapıldığını gösteriyor.

Belgelerden üretimin sonraları sadece bu çiftliklerle sınırlı kalmadığı; Kastamonu ve Sinop’ta da kenevir ekildiği, elde edilen ürünün urgan ve halat imalinde kullanıldığı görülüyor.

Ticaret Borsası’nın Cumhurbaşkanlığı’na gönderilen 28 Kasım 1935 tarihli raporundaki kenevir bahsi (Cumhurbaşkanlığı Arşivi, no: 010224039-27)
Ticaret Borsası’nın Cumhurbaşkanlığı’na gönderilen bir başka raporu: 26 Mayıs 1936 tarihli raporda, Sinop’ta ekilen kenevirler hakkında bilgi veriliyor (Cumhurbaşkanlığı Arşivi, no: 010224056-14)

Arşivdeki belgeler arasında, çiftlik idarecilerinin çiftliklerin o senelerde sahibi olan ve tamamını sonradan devlete bağışlayacak olan Atatürk’e tarım faaliyetleri konusunda her ay gönderilen raporlar da yer alıyor.

Kenevirden halat yapılması konusundaki çalışmalarla ilgili bir yazışma (Cumhurbaşkanlığı Arşivi, no: 010224126-47).

Çiftlik müdürlerinin yanı sıra Ticaret Borsası da her ay aynı şekilde ayrıntılı bir rapor hazırlıyor, Türkiye’deki tarım üretiminin gözden geçirildiği bu raporlarda Orman Çiftlikleri’ndeki faaliyetlere de yer veriliyor ve raporların tamamı Atatürk’e sunulmak üzere Riyaset-i Cumhur Kâtib-i Umumîsi, yani Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Hasan Rıza Soyak’a yollanıyor.

Atatürk’e sunulması için Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Haşan Rıza Soyak’a gönderilen raporlardan birinin ilk sayfası (Cumhurbaşkanlığı Arşivi, no: 010224125)

Tamamı binlerce sayfa olan bu raporlar üzerinde sadece göz gezdirilmekle de olsa yapılacak küçük bir çalışma, kenevir üretimine verilen önemi ve elde edilecek üründen halat ve ip elde edilmesi için yapılan çabaları da gösterecek mahiyettedir…

Kenevirden uyuşturucu elde edilmesini önlemeye yönelik uluslararası anlaşmalara taraf olmasına rağmen kenevirin faydalarından istifade maksadı ile üretimden vazgeçmeyen, hatta bu işi 1930’lu senelerde bizzat zamanın cumhurbaşkanı’nın, yani Atatürk’ün sahibi olduğu çiftliklerde ve ciddi şekilde devam ettirmeye çalışan Türkiye, sonradan ne oldu da 2000’ler sonrası dışarıdan kenevir ithal etmeye mecbur kaldı?

Atatürk’e sunulan tarım ile ilgili bir raporda kenevir üretimi hakkında bilgi veriliyor (Cumhurbaşkanlığı Arşivi, no: 010224125-35).

Ülke sathında 2017’den kurduğumuz, ASAM KENDİR ENSTİTÜSÜ ile kenevir o günden bu güne kadar üretimi her yıl 10 misli arttırarak, algıları kırarak yolumuza devam ediyor.

1930’lardaki hayalin, 100. yılında el birliği ile gerçekleştireceğimize inanıyorum.

Dr. Erdem ULAŞ
Asam Kendir Enstitüsü Bşk.

Yazar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir