OĞUZ TÜRKLERİNDE EVLENME GELENEĞİ
İslamiyet öncesi Oğuz boylarında akraba evliliği yoktu. Günümüz Oğuzları yani bizlerde olan akraba evliliği, bize Arap kültüründen geçmiştir, zira seçtiği din bir ulusu her yönden etkiler.
İslam öncesi Oğuz boylarında evlendirme şöyle olurdu;
Avşar Boyu’nun (a) oymağından, (b) obasından (c) gurubuna mensup evlenme zamanı gelmiş bir delikanlı, önce gurup (beyi) sonra oba (beyi) ve oymak beyinden izin alırdı. Diğer Oğuz boylarındaki evlenme yaşı gelmiş kızlara yönlendirilen bu Avşar delikanlısı, misal Kayı boyunun bir obasına varır orda kendine kız seçerdi. Seçtiği kızın şartlarını kabul ederse evlilik gerçekleşir ve düğün olurdu. İslâmiyet öncesi Oğuzlarda çocuk yaşta ve rızasız evlendirme yoktur. 15 yaşındaki bir kıza 40 yaşındaki bir erkeğin talip olması yasaktı.
Dahası Oğuzlar töre ile hareket ederdi. İslâmiyet öncesi Oğuzlar da başlık parası yoktu ve kız tarafı çeyiz hazırlardı. Kilim, çadır eşya gibi o döneme uygun eşyalar kızın çeyizi olarak kabul edilirdi. Yuvayı dişi kuş kurar deyimi de bunla alakalıdır.
Oğuz kızları kendilerini şahin gibi görür ve hangi kayada yuva kuracaksa kendi belirlerdi. İslamiyet öncesi Oğuzlar’daki bu evlendirme geleneği Türkmenistan, Azerbaycan’da halen devam eder.
Türkmenistan’da akraba evliliği yoktur.
Azerbaycan’da ise kız tarafı çeyiz verir, oğlan tarafı çeyiz almaz.
Yararlanılan kaynak: Osman Karatay/ ilk Oğuzlar
