2009 yılında dolaşıma çıkarıldığında, “200 TL banknotların daha ziyade bankalararası işlemlerde yoğun bir şekilde kullanılacak” deniyordu. Geçen sürede vatandaşın elindeki 200 TL enflasyon ve artan fiyatlar karşısında alım gücü ve değeri iyice azaldı
200 TL’nin başına gelenleri daha iyi anlamamız için 2 soruyla başlayalım
Soru 1: 200 TL lik banknot 1 Ocak 2009 tarihinde piyasaya çıktığında 200 TL ile ne alınıyordu?
- 131 Dolar
- 94 Euro
- 90 Sterlin
- 11.975 Japon yeni
Soru 2: 200 TL lik banknot ile 22 Ağustos 2018 tarihinde ne alınabiliyor artık?
- 33 Dolar
- 29 Euro
- 26 Sterlin
- 3.700 Japon yeni
2009 yılı ile 2018 yılları arasındaki son 9 yıllık kıyaslamaya bakıldığında paramızın değerinin azalmasındaki farklar endişe verici.
Şimdi sizler bu kıyaslamayı okuyunca, doğal olarak endişelendiniz ve en azından komşularımı, oturduğum sokaktakileri, vakit bulursam arka sokaktaki insanları, camide beraber saf tuttuklarımı ve mahalle kahvesinde çay sohbeti yaptıklarımı bilgilendireyim hatta mümkünse uyarayım dediniz.
Bu rakamların ekran görüntüsünü aldınız ve başladınız anlatmaya;
Sakın bu iş sandığınız kadar kolay olacağını sanmayın.
Cem Karaca’ın klasikleşen bir şarkısında “mahalle kahvesinde başbakanlar oturmuş konuşuyorlar” dediği gibi kahvehane başbakanlarından biri çıkıp size “yanlışın var komşu” diye başlayan sözlerle itiraz edebilir.
Muhtemelen şunları söyleyebilir.
- “Yanlışın var. 2009 yılında 200 TL çok değersiz imiş 131$ imiş. Ama 2018 de ise iyi değerlenmiş ve 33$ olmuş. Yani birim olarak dolarda düşüş gerçekleşmiş. Ama 200 TL aynı kalmış” diyebilirler.
- “2009 da memur maaşında kaç adet 200 TL vardı. 2018 memur maaşında kaç adet 200 TL var” diyebilir.
- “1 Ocak 2009 da 200 TL ile 200 adet 1 TL alabiliyordum. Şimdi de 200 TL ile 200 adet 1 TL alabiliyorum. Lütfen halkı kandırmayın” diyebilir.
- “Olsun bizim paramız gene 200 lira birim olarak gene öndeyiz kıskanmayın vatan hayınları” diyebilir.
- “Daha ne istiyorsunuz 200 TL vereceksiniz bir sürü dolar alacaksınız cebinizi boş yere dolduracak. Ama şimdi 3 tane ile iş tamam hamdolsun” diyebilir.
- “Yaklaşık 8 senelik hesap yapmışsınız. Alın size başka bir 8 sene: 200 (milyon) TL ile; 2002 yılında 132$ alınırken, 2010 yılında 133$ alınabiliyordu. Sorun AKP’ de olsaydı bu hesabın böyle çıkmaması gerekirdi” diyebilir.
- “200 (milyon) TL ile; 1993 yılında 131$ alınabiliyorken; 2018 yılında 3700 Japon yeni alınabiliyor” diyebilir.
- “Japonların parası da TL’ye göre çok değersizmiş” diyebilir.
- “Eskiden 1938 yılında dolar 86 kuruştu. 1950 ler de dolar 2,80 TL idi. 1960 ihtilalinden sonra 1970 lere kadar 9 lira oldu. Durumumuz o zamana göre iyi hamdolsun” diyebilir.
Bu ve buna benzer tuhaf cevapları verirlerse bir kez daha izah edin. Baktınız ikna olmuyor ısrar etmeyin!
“Böyle mantıksız cevaplar verebildiğine göre demek ki çok kuvvetli Narkoz lanmış olabilir” diye hatırınıza getirin.
Israrcılığınız karşısında sizinle baş edemeyeceğini anlarsa, komşu falan dinlemez “dolar spekülasyonu yapıyor” diye şikayet eder, savcı karşısında bulursunuz kendinizi!
Çünkü onların hayal dünyasında siz yalan söylüyorsunuz veya dış güçler için çalışan bir finans tetikçisisiniz.
Siz siz olun sakın karamsarlığa kapılmayın!
Doğruyu anlatmaya devam edin.
Çünkü doğruyu ve Hakk’ı anlatmanın etki gücü her zaman yüksektir.
…
Veselam[s.ö]
Sadi ÖZGÜL
